Ciekoty to niewielka wieś w okolicy Kielc, w której lata dzieciństwa i młodości spędził Stefan Żeromski. Położona jest w Górach Świętokrzyskich, u stóp Pasma Masłowskiego, do którego należy Klonówka (473 m n.p.m.). Postanowiliśmy połączyć te dwa miejsca w jedną wycieczkę, czyli trekking poprzedzony lekcją historii z wątkiem literatury. Zatem, czytając ten post, wybierzesz się z nami na 1-dniową wycieczkę do Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom”, zobaczysz dworek, w którym w latach 1871-1883 mieszkał Stefan Żeromski i zdobędziesz jeden ze szczytów Korony Gór Świętokrzyskich. Ciekoty i Klonówka to w naszej opinii ciekawy pomysł na 1-dniową, łatwą i niespieszną wycieczkę w okolicach Kielc.
Żeromszczyzna czyli Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom” oraz Dworek Stefana Żeromskiego w Ciekotach
Ciekoty to wieś oddalona od Kielc o ok. 15 km. Nie byłoby w tym miejscu nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że znajdował się tutaj dworek dzierżawiony przez rodziców Stefana Żeromskiego. Miejsce to określa się mianem Żeromszczyzny, to tutaj bowiem pisarz spędzał dzieciństwo i młodość. Dworek niestety nie przetrwał do czasów współczesnych, spłonął w 1901 r. Jednak w 2010 r. dwór zrekonstruowano, a 6 lat później zakończono prace przy urządzaniu odtworzonej siedziby Żeromskich.
Dworek Stefana Żeromskiego mieści wystawę stałą poświęconą życiu i twórczości pisarza. Można zobaczyć w nim m.in. portrety i zdjęcia pisarza oraz pamiątki po rodzinie, a także meble i sprzęty z czasów, kiedy mieszkali tu Żeromscy. My nie zdecydowaliśmy się na wejście do środka, ponieważ odwiedziliśmy Ciekoty tuż po zdjęciu pierwszych zakazów związanych z pandemią COVID-19. Uznaliśmy, że to jeszcze nie czas na zwiedzanie w grupie.
Wróćmy jednak do początku naszej wycieczki. Otóż miejscem, do którego turyści przyjeżdżający na Żeromszczyznę zaglądają w pierwszej kolejności jest budynek Centrum Edukacyjnego „Szklany Dom”, który miał nawiązywać w formie architektonicznej do literackiej wizji Stefana Żeromskiego. Czy nawiązuje? Na to pytanie chyba każdy musi odpowiedzieć sobie sam, w końcu każdy mógł inaczej wyobrażać sobie szklane domy, nie mniej jednak w naszej opinii, budynek z zewnętrz nie jest jakiś specjalnie atrakcyjny. W środku, powiedzmy, że pełni on swoją rolę. To tutaj znajduje się kasa z biletami i mały sklepik z pamiątkami, sale z wystawami czasowymi oraz służące zajęciom edukacyjnym, czy imprezom kulturalnym. To tutaj również znajduje się słynna instalacja latających książek i to ona zrobiła na nas niezapomniane wrażenie!
Latające książki są obecnie wizytówką Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom”. Okazuje się jednak, że w pierwotnym założeniu miały wisieć pod szklanym dachem zaledwie kilka tygodni, były bowiem częścią wystawy artysty Macieja Jabłońskiego. Tak bardzo jednak spodobały się turystom, że zostały na dłużej. Od wernisażu instalacji minęło już 8 lat. Czas ten okazał się dla książek bezlitosny, dlatego uznano, że czas pandemii to dobry czas na wymianę instalacji. Maciej Jabłoński przyjął zaproszenie i wykonał instalację ponownie. Podobno jest ona nieco inna niż poprzednia, ale wciąż są to książki unoszące się w stronę nieba. A wiszą blisko siedem metrów nad ziemią!
Latające książki prezentują się rewelacyjnie na tle błękitnego nieba, lekko poruszają się, sprawiając przy tym wrażenie jakby rzeczywiście unosiły się do góry! Można je oglądać z dołu budynku, ale warto wejść również po schodach, by spojrzeć na nie z innej perspektywy.
Bardzo spodobał nam się również teren, na którym znajduje się dworek Stefana Żeromskiego. Jest tutaj zalew z niewielkim pomostem, z którego roztacza się przyjemny widok na najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich czyli Łysicę (614 m n.p.m.), jest plac zabaw dla dzieci, wypożyczalnia rowerów oraz amfiteatr, czyli fajnie zagospodarowany teren rekreacyjny.
Czerwony szlak na Klonówkę
Przy Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom” rozpoczynamy drugą część naszej wycieczki. Ruszamy szlakiem niebieskim, na początku drogą asfaltową, mijając po lewej stronie teren centrum. Niebawem droga zakręca w prawo, a następnie przechodzi w drogę gruntową, którą po ok. 20 minutach docieramy do mostku nad Lubrzanką. W tym miejscu zmieniamy szlak na czerwony, którym możemy pójść w dwóch kierunkach – na Radostową (451 m n.p.m.) lub na Dąbrówkę (441 m n.p.m.) i Klonówkę (473 m n.p.m.). Warto dodać, że czerwony szlak jest fragmentem Głównego Szlaku Świętokrzyskiego im. Edmunda Massalskiego liczącego 105 km. Ponieważ my zaplanowaliśmy wejście na Klonówkę, po przekroczeniu rzeki kierujemy się do drogi asfaltowej. I to jest najmniej przyjemny odcinek naszej wędrówki – kilkaset metrów musimy przejść drogą, po której porusza się całkiem sporo samochodów.
Następnie szlak skręca w prawo w las i tutaj rozpoczyna się jedyne na dzisiejszej trasie ostre podejście. Po jego pokonaniu teren się wypłaszcza i do samego wierzchołka Klonówki idziemy niemal po płaskim. Po drodze mijamy dwa interesujące miejsca. Pierwsze z nich to kapliczka z metalowym krzyżem znajdująca się na drzewie po prawej stronie ścieżki. O kapliczkę dbają okoliczni mieszkańcy, a symbolizuje ona wypadek lotniczy, który miał miejsce we wrześniu 1957 r. W wypadku niewielkiego samolotu Zlin-26 zginęli wówczas Zygmunt Abramowski – prezes Aeroklubu Kieleckiego oraz Adam Jankowski – szef wyszkolenia. Delegacja kieleckiego Aeroklubu leciała do Warszawy na rozmowy dotyczące pokazów lotniczych, które miały się odbyć w niedalekim Masłowie pod koniec września. Przyczyny tragedii do dziś nie są znane, w latach 50-tych w takich samolotach nie montowano nawet radiostacji, nie mówiąc już o czarnych skrzynkach.
Drugie ciekawe miejsce to pomnik przyrody nieożywionej Diabelski Kamień. Jest to wielki kamień o wymiarach 10x8x5 m będący fragmentem kwarcytowej grani skalnej. Związane są z nim liczne podania ludowe. Miejscowa ludność nazwała kamień „Diabelskim” wierząc, że groźnie wyglądające cuda natury zostały stworzone przez złe moce. Jedna z legend mówi, że pewien diabeł pragnął zniszczyć klasztor na Św. Krzyżu. W tym celu wydostał z ziemi ogromną skałę i leciał z nią na plecach w kierunku wspomnianego klasztoru. Ciężar kamienia był jednak tak ogromny, że diabeł leciał wolno, zbyt wolno… i kiedy zapiał kur oznajmiając nadejście dnia, upuścił kamień, który wbił się w grzbiet Klonówki. Do dziś można znaleźć ślady czarcich pazurów na skale… A w rzeczywistości są to rysy tektoniczne!
W okolicy Diabelskiego Kamienia można zatrzymać się na posiłek, jest tutaj bowiem drewniana wiata ze stołem i ławkami. Następnie szlak prowadzi dość gęstym lasem, który po ok. 1 km ustępuje miejsca łące. Dzięki temu z grzbietu Klonówki można podziwiać pejzaż Pasma Klonowskiego. Kilkanaście metrów dalej na zalesionym zboczu znajduje się niewielka metalowa platforma widokowa, z której rozciąga się z kolei widok w kierunku południowym na tzw. Padół Kielecko-Łagowski. Po kilkunastu minutach odpoczynku i podziwiania świętokrzyskich widoków ruszamy z powrotem tą samą drogą do Ciekot.
Ciekoty – informacje praktyczne
- Na spokojne zwiedzanie dworku, spacer po terenie centrum oraz zdobycie Klonówki warto zarezerwować ok. 5 godz. Trasa jest łatwa, poza jednym bardziej stromym podejściem – niezbyt wymagająca, warto jednak zabrać buty trekingowe i kijki.
- Dojazd z Kielc: samochodem – drogą S74 w kierunku Opatowa, na rondzie w Cedzynie należy skręcić na drogę 745, komunikacją miejską – autobusami linii 10 oraz 38 (obowiązują bilety na II strefę, rozkład jazdy znajdziesz na stronie ZTM).
- Na terenie Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom” znajduje się bezpłatny parking wraz z informacją, że auto można pozostawić do godz. 17-stej, ponieważ po tym czasie bramy są zamykane. Pani z informacji powiedziała nam jednak, że bramy pozostają otwarte na noc i można pozostawić samochód na parkingu na dłużej.
- Centrum „Szklany Dom” czynne jest w następujących godzinach:
- maj – październik: wtorek – piątek w godz. 10-17, weekend – 11-17,
- listopad – kwiecień: wtorek – sobota w godz. 10-16,
- w poniedziałki i święta centrum jest nieczynne,
- zwiedzanie dworku: wejście o pełnej godzinie, ceny biletów: 10 zł bilet normalny, ulgowy – 8 zł.
Więcej informacji znajduje się na stronie Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom”.
Więcej postów z Kielc i okolic znajdziecie tutaj: Świętokrzyskie, natomiast pozostałe wpisy z naszych wycieczek i podróży po Polsce tutaj: Polska
Jeśli podobają się Wam nasze posty, zapraszamy do polubienia strony Aktywnych w podróży na Facebooku oraz do śledzenia naszego profilu na Instagramie. Będzie nam również miło, jeśli udostępnicie ten post swoim znajomym.
Jeśli spodobał Ci się post, możesz nas wesprzeć stawiając nam wirtualną kawę. Tym sposobem wspierasz naszą twórczość.
Dodatkowo, stawiając nam kawę, masz teraz możliwość odebrania za darmo 45 dni dostępu do bogatej biblioteki audiobooków BookBeat!
