Z Białymstokiem jakoś ciągle było nam nie po drodze. Wybieraliśmy się tam ponownie po tym, jak znajomi rozbudzili nasz apetyt zabierając nas na krótką wycieczkę po Podlasiu. W jego stolicy spędziliśmy wtedy jednak jedynie wieczór. Tym razem wyruszyliśmy na 2 dni – na niespieszny, spokojny, letni weekend. Spacerowaliśmy dużo, odkrywając zabytki i atrakcje miasta. Miasta, w którym tradycja przenika się z nowoczesnością, miasta wielu kultur i narodów, miasta zielonego i wreszcie miasta, gdzie można skosztować pysznej kuchni, nie tylko podlaskiej! Zapraszamy na post, z którego dowiesz się, czy Białystok na weekend to dobry pomył, przeczytasz o atrakcjach stolicy Podlasia, również tych mniej oczywistych, a także – gdzie nocować oraz gdzie i jakich potraw spróbować.
Białystok – skąd nazwa miasta?
Intuicyjnie nazwę miasta można podzielić na dwie części: „biały” i „stok”. Pierwsza część nazwy pochodzi od rzeki (a obecnie niepozornej rzeczki) przepływającej przez miasto – o nazwie Biała lub Białka. A co ze słowem „stok”? Mimo, że Białystok leży na 7 wzgórzach (podobnie jak Rzym!), to druga część nazwy miasta nie pochodzi bezpośrednio od stoku jako nachylonego terenu. Dawniej bowiem „stok” oznaczał strumień, rzekę, która „staczała się” w dół zbocza.
Według legendy, Białystok powstał w 1320 r., kiedy to wielki książę litewski Gedymin polował w Puszczy Bielskiej. Mówi ona, że wieczorem, gdy książę odpoczywał nad strumieniem – czystym i wartkim, miał powiedzieć: „Czysty, biały stok. Można by nad nim zbudować dwór myśliwski albo i wieś założyć.” I rzeczywiście, niebawem nad tym strumieniem wybudowano dwór, a następnie wieś o nazwie Biały Stok. To legenda, a historia mówi, że w latach 1437-1450 król Polski Kazimierz Jagiellończyk ziemie te nadał Jakubowi Raczce Tabutowiczowi herbu Łabędź, potomkowi zasłużonego bojara żmudzkiego Klausucia.
Obejrzyj nasz film o Białymstoku na TouTube:
Białystok – kilka słów o historii miasta
Dwór nad rzeką Białystok, a następnie folwark Białystok powstał na przełomie XV i XVI wieku, gdy właścicielem ziem został Mikołaj Michnowicz Raczkowicz, wnuk wspomnianego Jakuba. Prawa miejskie zaś miasto otrzymało w 1749 r., kiedy to dobrami białostockimi rządził Jan Klemens II Branicki, uznawany dziś za patrona miasta. To właśnie z jego osobą wiążą się „złote lata” miasta. To on nadał ostateczny kształt pałacowi i zespołowi parkowo-ogrodowemu, zwanemu już od XVIII wieku Polskim Wersalem, ufundował m.in. szpital, utrzymywał Wojskową Szkołę Inżynierii i Budownictwa, oraz Szkołę Akuszerii. Branicki roztoczył mecenat nad wieloma artystami i naukowcami, którzy licznie przybywali do Białegostoku, dzięki czemu stał się on ważnym ośrodkiem kulturalnym. Drugą ważną postacią dla Białegostoku – miasta wielokulturowego – był Ludwik Zamenhof, który stworzył język Esperanto.
Co zobaczyć w Białymstoku?
Jadąc do stolicy Podlasia zastanawialiśmy się, czy weekend wystarczy na odwiedzenie jej najważniejszych atrakcji. Jednak gdy zrobiłam listę tych miejsc, zaczęliśmy wybierać, bo już gołym okiem było widać, że jest ich zbyt dużo na 2 dni. Poniżej znajdziesz listę miejsc, które odwiedziliśmy w ciągu weekendu i na tej podstawie powstał nasz subiektywny mini przewodnik po Białymstoku.
1. Brama Wielka „Gryf”
Zwiedzanie Białegostoku proponujemy zacząć od Pałacu Branickich. U wejścia do jego ogrodów znajduje się tzw. Brama Wielka „Gryf”. Obecnie jest to siedziba Informacji Turystycznej, a więc przy okazji można pobrać mapki i dopytać o szczegóły dotyczące zwiedzania miasta. Sama brama to jeden z najlepiej zachowanych zabytków miasta. Ta przypominająca łuk triumfalny i zwieńczona złocącą się rzeźbą gryfa budowla, pochodzi z XVIII w. Co ciekawe, zegar znajdujący się na bramie pałacu Branickich, to najstarszy chodzący zegar wieżowy w Polsce! Odmierza on czas, z niewielkimi przerwami, od ok. 250 lat.
2. Studnie w ogrodzeniu dziedzińca Pałacu Branickich
Po przekroczeniu Bramy „Gryf” znajdziesz się na tzw. dziedzińcu wstępnym Pałacu Branickich. W jego ogrodzeniu po obydwu stronach zobaczysz niewielkie budynki, tzw. studnie. W środku można przejrzeć materiały, które w formie multimedialnej udostępniło miasto – stare fotografie, mapy czy filmy.
3. Pałac Branickich
Zabytkowy Pałac Branickich określany mianem Polskiego Wersalu, Wersalu Podlasia lub Wersalu Północy to niewątpliwie najbardziej znane miejsce stolicy Podlasia. I choć jest to obecnie siedziba Uniwersytetu Medycznego, to warto zajrzeć do środka, by choć trochę poczuć przepych minionych lat, gdy w Białymstoku mieszkał i działał Jan Klemens Branicki.
Kiedy w 1660 r. Białystok wszedł we władanie Branickich, Stefan Mikołaj Branicki, ojciec wspomnianego Klemensa, postanowił przekształcić w główna siedzibę rodu XVI-wieczny zamek Wiesiołowskich. Jednak to jego syn, od 1709 r. aż do swojej śmierci w 1771 r., przebudowywał i upiększał pałac oraz otaczające go ogrody. Bywali tu wówczas artyści, poeci, ludzie nauki, posłowie, a nawet sami królowie. W XIX i na początku XX wieku pałac pozostawał w rękach carów rosyjskich i to wtedy właśnie jego wnętrza oraz ogrody zostały kompletnie rozgrabione. Następnie w lipcu 1944 r. pałac został spalony i całkowicie zrujnowany. Został odbudowany po wojnie w latach 1946-1960, ale okazuje się, że przez pośpiech, rekonstrukcja wnętrz nie jest zbyt wierna. W późniejszych latach odbudowano jeszcze Pawilon Toskański i kaplicę pałacową oraz Pawilon pod Orłem (dawną wolierę), który dzięki czarnej barwie i złotym elementom stanowi mocny i charakterystyczny element ogrodów pałacowych.
Chcąc zwiedzić Pałac Branickich należy po prostu wejść do środka drzwiami znajdującymi się po prawej stronie głównych drzwi. Ponieważ jest to budynek użyteczności publicznej, każdy może wejść i zwiedzić westybul główny z piękną klatką schodową oraz korytarz na piętrze. Również na piętrze znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać ogrody. Nam niestety nie było to dane, w 2021 r. ta część pałacu jest remontowana. Dzięki uprzejmości pana portiera mogliśmy wejść na górę, ale drzwi prowadzące na taras widokowy były zastawione drabinami, więc pozostało nam podziwianie ogrodów z okna oraz z… drona.
Aktualizacja 2023 – wejście na taras widokowy jest możliwe tylko w ramach zwiedzania z przewodnikiem Muzeum Historii Medycyny i Farmacji.
Jest jeszcze możliwość zwiedzenia wnętrz Pałacu Branickich z przewodnikiem. W tym celu, trzeba udać się do Muzeum Historii Medycyny i Farmacji, które znajduje się w prawym skrzydle pałacu. Muzeum czynne jest od wtorku do piątku w godz. 10-17 oraz w sobotę i niedzielę w godz. 9-17.
4. Ogrody Pałacu Branickich
W Ogrodach Pałacu Branickich każdy znajdzie coś dla siebie, zarówno miłośnicy regularnych i symetrycznych kompozycji, jak i wielbiciele bardziej swobodnych, wzorowanych na naturze aranżacji. A to dlatego, że ogrody pałacowe mają piętrowy charakter i składają się z dwóch poziomów o różnym stylu. Ogród Górny w kształcie regularnego czworoboku zwany salonem ogrodowym to ogród francuski z licznymi klombami i fontannami. Ogród dolny zaś to bardziej park w stylu angielskim z sadzawkami, altankami, pawilonami oraz promenadami ozdobionymi posągami i pomnikami. Ten piętrowy podział terenu wokół pałacu na ogrody Górny i Dolny powstał w końcu XVII wieku i utrzymywany jest do dziś.
5. Park Planty
Ogrody pałacowe zgrabnie i niemal niezauważalnie przechodzą w Park Planty. Park ten otacza Pałac Branickich niemalże z każdej strony. Planty powstały w okresie międzywojennym i zajmują obszar ok. 14 ha. Jest to fajne miejsce na relaks wśród zieleni. Główną atrakcją parku są podświetlane fontanny w tzw. Alei Zakochanych. Latem fontanny tworzą zmienne strumienie wody o różnych kształtach, a w weekendowe wieczory podobno można podziwiać je w blasku świateł. My niestety nie mieliśmy przyjemności spacerowania po parku wieczorową porą, zostaliśmy zaatakowani przez komary, duża ilość wody i roślinność zrobiły swoje.
6. Pomnik Wielkiej Synagogi
Co prawda Pomnik Wielkiej Synagogi najlepiej prezentuje się z lotu ptaka, ale warto do niego podejść. Znajduje się on w dawnej dzielnicy żydowskiej w dość dziwnym miejscu – ukryty pomiędzy budynkami, na osiedlu bloków mieszkalnych. Pewnie dlatego niełatwo do niego trafić. Po wyjściu z parku, należy skręcić w lewo w ul. Legionową, a następnie za Klubem Rococo w prawo między blokami w kierunku budynku PZU. Pomnik upamiętnia tragedię kilkuset osób pochodzenia żydowskiego, które 27 czerwca 1941 roku zostały zamknięte i podpalone przez Niemców w Wielkiej Synagodze. Monument w kształcie kopuły spalonej świątyni ma również podkreślać, jak wielką rolę w historii miasta odegrała społeczność żydowska, która przed wojną stanowiła 50% populacji Białegostoku.
7. Aleja Bluesa
Nieopodal Pomnika Wielkiej Synagogi warto przejść po kamiennych płytach ułożonych jak klawisze fortepianu, które wraz z tablicami z nazwiskami muzyków zasłużonych dla propagowania bluesa tworzą tzw. Aleję Bluesa. Ta aleja będąca niejako symbolem bluesowej tradycji miasta łączący ulice Suraską i Legionową. A skąd taki symbol w Białymstoku? Otóż to właśnie w stolicy Podlasia od 1978 r. odbywa się festiwal Jesień z Bluesem. Jest to najstarszy bluesowy festiwal w Polsce! W trzydziestą rocznicę powstania festiwalu odsłonięto pierwsze tablice, ale każdego roku przybywają kolejne.
8. Pomnik Sceny Teatralnej czyli Pomnik Maska
U zbiegu ulicy Suraskiej i placu Niezależnego Zrzeszenia Studentów (dawniej placu Uniwersyteckiego) znajduje się pomnik nawiązujący do teatralnych tradycji miasta. W Białymstoku znajduje się bowiem Teatr Lalek oraz Wydział Sztuki Lalkarskiej, a co dwa lata odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Szkół Lalkarskich. Pomnik Sceny Teatralnej nazywany po prostu Maską to dwumetrowa maska z jednej strony ze smutną miną – maska tragiczna, z drugiej z uśmiechem – maska komiczna, na której klęczy niewielka postać lalkarza, poruszającego marionetkę. Autorem rzeźby jest białostoczanin Bogusław Szycik. Musimy przyznać, że sam pomnik robi wrażenie, niestety wokół brakuje przestrzeni, znajdujące się blisko budynki oraz parkujące samochody trochę przytłaczają rzeźbę.
9. Cerkiew Św. Mikołaja
Kilka minut spacerem od Maski znajduje się Cerkiew Katedralna Św. Mikołaja – wystarczy przejść ul. Liniarskiego i skręcić w Świętego Mikołaja. Jest to najstarsza prawosławna świątynia w Białymstoku – w tym miejscu istniała od XVIII wieku, początkowo jako drewniana, a od 1846 r. już jako murowana. Cerkiew została zbudowana w stylu klasycystycznym, na planie krzyża greckiego. W środku poza imponującym ikonostasem z 1846 r., zobaczyć można wiele ikon pochodzących z różnych okresów. Poza tym znajdują się tam relikwie św. Gabriela Zabłudowskiego – zamordowanego w XVII wieku chłopca z pobliskiej miejscowości Zwierki. Mimo upływu lat ciało męczennika nie ulega rozkładowi, a samemu świętemu przypisuje się wiele cudów.
Nam niestety nie udało się wejść do środka cerkwi, ponieważ nie dysponowaliśmy odpowiednim strojem. Wg zaleceń na drzwiach świątyni, kobiety muszą mieć nakrycie głowy i spódnicę, mężczyźni zaś długie spodnie. I choć chusty i spódnice można wypożyczyć w sklepiku, nie skusiliśmy się. Mamy powód, by odwiedzić Białystok ponownie.
10. Ogrody Opery i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki
Jako amatorzy nowoczesnej architektury bardzo chcieliśmy zobaczyć Budynek Opery i Filharmonii Podlaskiej. Tym bardziej, że gmach powstał wg projektu pracowni prof. Marka Budzyńskiego z Warszawy, która ma na swoim koncie projekty Sądu Najwyższego i Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Poza tym jest to obecnie największa instytucja artystyczna na terenie północno-wschodniej Polski i najnowocześniejsze centrum kulturalne w tej części Europy!
Niestety do środka wejść nie mogliśmy, dlatego skupiliśmy się na podziwianiu ogrodów, które są nieodłączną częścią gmachu. Patrząc z daleka widzieliśmy roślinność niejako wspinającą się po ścianach budynku. Oznacza to, że wizję opery jako miejsca idealnie współgrającego z otoczeniem udało się zrealizować. Wymyśliliśmy sobie też, że to będzie ostatni punkt na naszej mapie atrakcji Białegostoku, który odwiedzimy pierwszego dnia zwiedzania, dlatego chcieliśmy wejść na taras widokowy gmachu na zachód słońca. Zrealizowaliśmy nasz plan, ale nie polecamy go powtarzać, nie są to widoki szczególnie atrakcyjne. Sam taras zaś to ogród z żeliwną rzeźbą autorstwa Teresy Murak w jego centralnej części. Dzieło o nazwie „Głowa kompozytora” ma dwa metry wysokości i waży aż dwie i pół tony! Bilet wstępu na taras widokowy Opery i Filharmonii Podlaskiej – 8,00 PLN.
11. Rynek Kościuszki
Rynek Kościuszki w Białymstoku jest centralnym i reprezentacyjnym placem miasta. Obecny układ architektoniczny rynek zawdzięcza Janowi Klemensowi Branickiemu, który w 1753 r. po pożarze miasta rozpoczął jego odbudowę. W czasie II Wojny Światowej rynek został poważnie zniszczony – z jego powierzchni zniknęło 80% zabudowań, w tym m.in. ratusz. Po wojnie rozpoczęto odbudowę centrum miasta, ale obecny wygląd Rynek Kościuszki uzyskał w 2009 roku. To tutaj toczy się życie towarzyskie miasta, jest mnóstwo restauracji i kawiarni, gdzie można zjeść i spotkać się ze znajomymi. Przede wszystkim jednak na rynku znajdują się ważne dla miasta obiekty: Ratusz, Stary Kościół Farny oraz Archikatedra.
12. Ratusz
Białostocki Ratusz to centralny punkt Rynku Kościuszki. Jest to kolejny element zabudowy miasta związany z postacią Jana Klemensa Branickiego – to on był fundatorem ratusza. Co ciekawe, nigdy nie był on siedzibą władz miejskich, obecnie znajduje się tutaj Muzeum Podlaskie. Budynek w obecnym kształcie powstał w 1958 r., po tym jak w 1940 r. okupujący Białystok Rosjanie rozebrali ratusz, chcąc postawić w centrum miasta pomnik Józefa Stalina.
13. Katedra i Kościół Farny
Znajdujący się w obrębie Rynku imponujący neogotycki budynek katedry to „dobudówka” do niewielkiego późnorenesansowego starego kościoła. Białe mury Kościoła Farnego, do którego została dobudowana katedra, z łatwością można dostrzec po jej prawej stronie (patrząc od wejścia). Jest to najstarszy zabytek w Białymstoku, ufundowany przez poprzednika Branickich – Piotra Wiesiołowskiego w 1617 r. Spoczywa tu serce Jana Klemensa Branickiego, a w podziemnej krypcie – ciało Izabeli wdowy po hetmanie. Neogotycką część kościoła wzniesiono z czerwonej cegły w latach 1900-1905. Władze carskie nie udzieliły wówczas zgody na utworzenie nowej świątyni, pozwalając jedynie na rozbudowę istniejącej. I tak powstał Zespół Katedralny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W środku niewątpliwie warto zwrócić uwagę na ołtarz główny nawiązujący do wezwania kościoła. Główna jego scena przedstawia rozbudowaną przestrzennie rzeźbę Wniebowzięcia NMP.
14. Dom Ludwika Zamenhoffa
Jak już wspomniałam, drugą ważną postacią dla Białegostoku był Ludwik Zamenhoff. Twórca języka Esperanto spędził w stolicy Podlasia dzieciństwo. I choć w wieku 14 lat wyprowadził się wraz z rodziną do Warszawy, to właśnie w Białymstoku zrodziła się idea wspólnego języka. Młody Ludwik dostrzegał wielokulturowość miasta i to, że jego mieszkańcy władają wieloma językami, na co dzień spotykał bowiem Rosjan, Polaków, Niemców i Żydów. I tak w 1887 r. ukazało się jego dzieło pt. „Język międzynarodowy. Przedmowa i podręcznik kompletny”.
Dom, w którym wychowywał się Ludwik Zamenhof już nie istnieje – został rozebrany w latach 30-tych XX wieku. Warto jednak odwiedzić miejsce przy ulicy Zamenhofa 26, by zobaczyć pamiątkową tablicę i mural, który powstał w 2008 r. w związku ze sto pięćdziesiątą rocznicą urodzin Ludwika Zamenhofa i 94 Światowym Kongresem Esperanto.
15. Białostockie murale
Musimy się przyznać, że daliśmy się uwieść białostockim muralom i, choć w trakcie pierwszej wizyty w stolicy Podlasia do słynnej „Dziewczynki z konewką” nie dotarliśmy, to świetnie bawiliśmy się na ich szlaku. Zaczęliśmy od „Wyślij pocztówkę do Babci” i przesłania, jakie niesie ten mural: Sami przed sobą zgrywamy wiecznie zabieganych i zajętych, przez co zapominamy o tym, co zbyt często uznajemy za niewarte zapomnienia. Czasem dotyczy to naszych najbliższych, czasem po prostu nas samych. Dbaj o bliskich, pamiętaj. To proste.A potem były kolejne:
„Przenikanie” czyli streetartowa panorama miasta, która pokazuje elementy dawnego i współczesnego Białegostoku na jednym planie (ul. Marii Skłodowskiej-Curie 10, tuż obok Pocztówki z Białegostoku);
„Żubry” – malowidło przedstawiające żubry, które są symbolem Podlasia (ul. Zamenhofa 5C);
„Czerwona ściana” czyli kolaż motywów z plakatu Dni Sztuki Współczesnej z 2012 r., który wygrał ogólnopolski konkurs (ul. Zamenhofa 5C, na południowej ścianie budynku, na którym namalowano Żubry);
„Ludwik Zamenhof” czyli wspomniany już mural na budynku znajdującym się w miejscu, gdzie stał drewniany dom rodziny Zamenhofów (ul. Zamenhofa 26);
„Utkany Wielokulturowością” – mural składający się z kolorowych nitek z wplecionymi słowami: „miłość”, „zaufanie”, „odwaga”, w różnych językach. Na tle siatki nitek umieszczono symbole różnych kultur i religii, które składają się na wielokulturowość Białegostoku (Al. Józefa Piłsudskiego 19/1).
To tylko część murali, które można oglądać w Białymstoku. Więcej o nich i o szlaku murali przeczytasz w naszym poście poświęconym białostockiemu street artowi: Murale w Białymstoku – szlakiem białostockiego street artu | Mapa, opis, zdjęcia.
Jeśli zaś chcesz zobaczyć wszystkie (jest ich obecnie 49) – to zajrzyj na stronę PTTK w Białymstoku.
16. Nowożytna cerkiew św. Jerzego
W Białymstoku wyznawców kościoła prawosławnego jest ponad 50 tys. Zapewne dlatego jest to miasto z największą liczbą cerkwi w Polsce. Obecnie funkcjonuje ich tutaj 11. Po odwiedzeniu najstarszej tutejszej prawosławnej świątyni czyli cerkwi Św. Mikołaja, bardzo chcieliśmy zobaczyć przynajmniej jedną z tych wybudowanych w ostatnich latach. Wybór padł na cerkiew pod wezwaniem św. Jerzego. Jest to świątynia w nowoczesnym stylu z wyraźnymi nawiązaniami do tradycyjnej architektury rosyjsko-bizantyjskiej. Cerkiew wieńczy pięć cebulastych kopuł, pokrytych złoconymi arkuszami blachy. Budowla prezentuje się wręcz bajkowo, szkoda tylko, że otoczona jest blokami…
Dobrym wyborem jest nocleg w bliskiej okolicy Pałacu Branickich lub Rynku. Wszystkie opisane przez nas atrakcje, za wyjątkiem cerkwi św. Jerzego, znajdują się w bliskiej odległości od siebie, dlatego mieszkając nieopodal, miasto można zwiedzać spacerem. My wybraliśmy apartament na ul. Warszawskiej i z całą odpowiedzialnością możemy go polecić – VoQue Apartments
Powyższy link jest linkiem afiliacyjnym. Będzie nam miło, jeśli rezerwując apartament, skorzystasz z niego – Ty zapłacisz tyle samo, a Booking.com podzieli się z nami swoją prowizją. Przeznaczymy ją na utrzymanie bloga (m.in. domena, serwer) oraz tworzenie nowych bezpłatnych treści. Z góry dziękujemy za pomoc w rozwoju bloga!
Gdzie zjeść w stolicy Podlasia
Jeśli lubisz regionalną kuchnię kresową, to zajrzyj do Restauracji Babka przy ul. Lipowej 2. W naszej opinii Babka to pyszne jedzenie, przemiła, pomocna obsługa i ciekawy wystrój wnętrza, co w restauracjach z kuchnią regionalną mocno wpływa na ogólny klimat.
Drugie miejsce, które możemy polecić to Pizzeria Fuks przy ul. Lipowej 4. Co prawda nie byliśmy w środku, usiedliśmy tylko w ogródku, ale naleśniki ze szpinakiem, sosem tzatziki i sosem balsamicznym możemy zdecydowanie polecić.
Mapa – Białystok na weekend – 16 miejsc, które warto zobaczyć
Na mapie zazanczylismy miejsca, które opisujemy. Oznaczylismy również lokalizację białostockich murali. Aby zobaczyć listę punktów, które oznaczyliśmy – wybierz ikonkę zakładki na górze po lewej stronie.
Punkty mogą służyć do zaplanowania własnej trasy – niekoniecznie obejmującej je wszystkie, dlatego nie dołączamy śladu wycieczki zostawiając wybór Tobie-:).
Planujesz podróż na Podlasie?
- Jeśli planujesz odwiedzić Białystok i lubisz street art, zobacz post o białostockich muralach: Murale w Białymstoku – szlakiem białostockiego street artu | Mapa, opis, zdjęcia
- Jeśli zaś wybierasz się do pobliskiego Supraśla, koniecznie zajrzyj do posta Podlasie na weekend | Atrakcje Puszczy Knyszyńskiej
- Zobacz też nasze posty o Kolorowych cerkwiach Podlasia i o Grabarce – Świętej Górze Prawosławia
- Jeśli zaś planujesz podróż do Białowieży, informacje znajdziesz w postach: Białowieża na weekend | Co zobaczyć w krainie żubra oraz Okolice Białowieży | Co warto zobaczyć jesienią
- Wszystkie posty z naszych wycieczek na Podlasie znajdziesz tutaj: Podlasie, a pozostałe wpisy z podróży po Polsce – tutaj: Polska
- Jeśli podobają Ci się nasze posty, zapraszamy do polubienia strony Aktywnych w podróży na Facebooku oraz do śledzenia naszego profilu na Instagramie.
- Będzie nam również miło, jeśli udostępnisz ten post swoim znajomym. Możesz również zostawić komentarz pod wpisem.
Jeśli spodobał Ci się post, możesz nas wesprzeć stawiając nam wirtualną kawę. Tym sposobem wspierasz naszą twórczość.
Dodatkowo, stawiając nam kawę, masz teraz możliwość odebrania za darmo 45 dni dostępu do bogatej biblioteki audiobooków BookBeat!
