Stazioni dell’Arte czyli Stacje Sztuki w Neapolu to niezwykła podziemna galeria. Dzięki unikatowemu projektowi, który ma przekształcać transport publiczny w doświadczenie kulturalne, stacje metra linii 1 i 6 przekształcono w oryginalne podziemne galerie sztuki. Na większości z nich znajdują się prace ok. 100 artystów z całego świata – grafiki, mozaiki oraz różnego rodzaju instalacje, a wśród nich wyjątkowe oświetlenie. Dzięki temu każda ze stacji jest inna, mniej lub bardziej zaskakująca, ale bez wątpienia ciekawa i intrygująca!
Będąc w Neapolu nie mogliśmy sobie odmówić odwiedzenia kilku stacji. Tak, tak, nie było to „przy okazji”, można powiedzieć, że zwiedzaliśmy stacje metra. I było to fantastyczne doświadczenie, a do Neapolu musimy znów wrócić, by zobaczyć je wszystkie!
Poniżej opisaliśmy wszystkie stacje neapolitańskiego metra, które udało nam się zobaczyć. Znajdują się one na linii nr 1 (Linea 1), która łączy dzielnice leżące w północno-zachodniej części miasta (Piscinola-Scampia) z historycznym centrum (Museo, Dante), nowoczesnymi rejonami handlowo-usługowymi (Università, Garibaldi, Centro Direzionale) oraz obszarami nadmorskimi (Municipio, Toledo).
Stacje Sztuki – Vanvitelli
Stacja Vanvitelli znajduje się w sercu dzielnicy Vomero, bezpośrednio pod Piazza Vanvitelli. Otwarta w 1993 r., szybko stała się centralnym punktem komunikacyjnym tej części Neapolu. Projekt architektoniczny wykonał Michele Capobianco, a w latach 2004-2005 stacja przeszła gruntowną rewitalizację pod nadzorem jego syna Lorenzo Capobianco – właśnie wtedy Vanvitelli dołączyła do prestiżowego grona „Stacji Sztuki”. W jej wnętrzach znajdziemy niecodzienne instalacje artystów. W głównym holu jest to spirala ze szkła i neonów Mario Merza, symbolizująca ciąg Fibonacciego oraz ideę podróży w czasie. W korytarzach zachwycają mozaiki oraz fotografie, ale naszą uwagę przykuwają metalowe „gwiazdy” Gilberto Zorio i „studnie” świetlne Gregorio Botta. Oprócz wyjątkowej architektury Vanvitelli to przede wszystkim punkt przesiadkowy do dwóch funikularów: Chiaia i Centrale, wzmacniając wygodne połączenie wzgórz z centrum metropolii.
Stacje Sztuki – Salvator Rosa
Stacja metra Salvator Rosa na Linii 1 w Neapolu została otwarta w 2001 r., a jej projekt przygotowało Atelier Mendini. Architekci zadbali o połączenie nowoczesności z elementami lokalnej tradycji. Już przy wejściu uwagę przykuwa stalowo-szklana iglica, a w środku, na poziomie peronów znajdziemy unikatową instalację – Fiaty 500 ustawione w rzędzie: „A subway è chiù sicura”. Ma ona podkreślać dystans Neapolitańczyków do miejskich realiów i po prostu wywoływać uśmiech:-)
Stacje Sztuki – Materdei
Stacja Materdei znajduje się na Piazza Scipione Ammirato w spokojnej części miasta, z dala od najbardziej ruchliwych arterii. Została zaprojektowana przez Alessandro Mendiniego (Atelier Mendini). Jej budowa rozpoczęła się w 1996 r. i zakończyła uroczystą inauguracją w lipcu 2003 r. Architektura stacji łączy intensywne barwy i geometryczne formy, a wnętrza wyłożone są mozaikami, które tworzą spójną, artystyczną oprawę Metrò dell’Arte. W środku znajdują się mozaiki Sandro Chii, ceramiczne reliefy Luigi Ontaniego i rzeźby Ettore Spallettiego, dzięki czemu przestrzeń peronów przypomina nowoczesną galerię sztuki współczesnej. Według brytyjskiego „The Daily Telegraph” Materdei zaliczono do 20 najpiękniejszych stacji metra w Europie.
Stacje Sztuki – Museo
Stacja metra Museo znajduje się przy Piazza Museo, tuż obok słynnego Narodowego Muzeum Archeologicznego, dzięki czemu jest kluczowym punktem dla turystów zainteresowanych kulturą i historią. Zaprojektowana przez Gae Aulenti i otwarta w 2001 r. stacja jest jednocześnie podziemnym muzeum sztuki. Spójrz tylko, jak bardzo wpisuje się w klimat sąsiadującego z nią muzeum.
Stacje Sztuki – Dante
Stacja metra Dante położona jest centralnie pod Piazza Dante, stanowiąc elegancką bramę do historycznego centrum miasta i strefy UNESCO. Na tej powstałej w 2002 r. Stacji Sztuki możemy podziwiać instalacje wybitnych artystów: neonowe cytaty z „Convivio” Dantego autorstwa Josepha Kosutha, obrazy Carla Alfano i wielkoformatową kompozycję Jannisa Kounellisa. Schodząc na perony, pasażerowie mijają portrety Dantego i Beatrice, a także mozaiki Nicoly de Marii, które rozświetlają przestrzeń intensywnymi kolorami i rzeźbiarskim rytmem. Wyróżnikiem architektonicznym stacji jest przestronne, przeszklone wejście, które wprowadza światło dzienne aż na poziom peronów.
Toledo – najsłynniejsza i najpiękniejsza stacja metra
Bez wątpienia jedną z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych architektonicznie stacji metra w Europie jest Toledo. Znajduje się ona na linii nr 1, w samym centrum miasta przy Via Toledo. Została oddana do użytku w 2012 r., a za jej projekt odpowiada kataloński architekt Óscar Tusquets Blanca. Toledo jest najgłębszą stacją metra w Neapolu — jej głębokość przekracza 40 m. Stacja wyróżnia się unikalnym, morskim motywem: intensywnie niebieskimi mozaikami, świetlnymi instalacjami przypominającymi fale oraz wyjątkowym „kraterem światła”, czyli dużym otworem w suficie, przez który wpada naturalne światło. Wystrój wnętrza stacji powstał we współpracy z artystami takimi jak William Kentridge, Bob Wilson i Achille Cevoli, dzięki czemu przypomina ona podziemną galerię sztuki. Stacja Toledo, uznawana za wzór nowoczesnej infrastruktury, otrzymała wiele międzynarodowych nagród i opinii jako najpiękniejsza stacja metra w Europie.
Stacje Sztuki – Municipio Porto
Stacja metra Municipio Porto w Neapolu zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie portu oraz historycznego centrum miasta, na Piazza del Municipio. Projekt tej stacji został wykonany przez portugalskich architektów Álvaro Siza i Eduardo Souto de Moura, którzy połączyli nowoczesną architekturę z odkrytymi podczas budowy zabytkami archeologicznymi. W trakcie wykopalisk odsłonięto tu bowiem ruiny starożytnego portu Neapolis oraz fragmenty fortyfikacji aragońskich, które zostały wkomponowane w przestrzeń stacji, tworząc swoiste podziemne muzeum. Stacja jest rozległa i wyjątkowo minimalistyczna. W naszym odczuciu, jej oszczędna forma w połączeniu z naturalnymi materiałami powoduje, że jest mniej wyrazista, niż pozostałe Stacje Sztuki.
Stacje Sztuki – Università
Stacja Università to futurystyczne i wyjątkowo kolorowe miejsce na mapie metra linii nr 1. Zaprojektowana przez Alessandro Mendiniego i Karima Rashida, została otwarta w 2011 r. i stanowi wizualną ucztę dla podróżnych, którzy mogą tu podziwiać liczne instalacje nawiązujące do świata nauki. Wnętrza zachwycają intensywnymi, jaskrawymi kolorami, zmieniającymi się pod wpływem światła i perspektywy. Pojawiają się tu również słowa i symbole związane z uniwersytetem oraz procesem edukacji.
Stacje Sztuki – Duomo
Stacja metra Duomo w Neapolu jest jedną z najnowszych i, w naszej opinii, jedną z najbardziej spektakularnych stacji na linii 1. Zaprojektowana przez znane włoskie Studio Fuksas, została otwarta w 2021 r. po prawie dwudziestu latach intensywnych prac.
Zejście w dół do peronów to jakby podróż do innej galaktyki. Kolorowe, intensywne światła wydobywające się ze ścian i przenikające nawzajem tworzą wrażenie, jakby nas otaczały ze wszystkich stron. Niebieskie, białe, czerwone „galaktyki” zdominowały nie tylko schody, ale i ściany peronów. Wszystko to robi niesamowite wrażenie!
Stacje Sztuki – Garibaldi
Stacja metra Garibaldi to jeden z najważniejszych i największych węzłów komunikacyjnych w mieście, położona w samym sercu placu Piazza Giuseppe Garibaldi, stanowiąc kluczowy punkt łączący metro i sieć kolejową. Zaprojektowana przez francuskiego architekta Dominique Perrault i otwarta dla pasażerów w 2013 r., charakteryzuje się nowoczesną, minimalistyczną architekturą, w której dominują elementy ze stali i szkła. Wnętrze stacji zdobią dwie ważne prace artystyczne, a całość jest oczywiście częścią programu „Stazioni dell’Arte”.
Instalacje artystyczne na stacji Garibaldi to duże panele, na których wielkoformatowo nadrukowano sylwetki pasażerów – oczekujących lub w ruchu, co tworzy dynamiczny i interaktywny efekt łączący sztukę z codziennym życiem miasta. Uwagę zwracają też monumentalne ruchome schody, które zostały tak zaprojektowane, że korzystając z nich ma się wrażenie, jakby to była ogromna hala dosłownie nimi wypełniona.
Stacje Sztuki – znakomita przestrzeń dla fotografów
Neapolitańskie Stacje Sztuki to świetna przestrzeń dla fotografów. Dlatego ten post to także fotorelacja i spojrzenie na neapolitańskie metro nie tylko jako na przestrzeń użytkową. Podczas ostatniej podróży do Neapolu, odwiedziliśmy (albo zwiedziliśmy;-)) większość stacji metra linii nr 1, ale zostawiliśmy sobie co nie co na kolejny raz.
Która stacja najładniejsza? Która najciekawsza? Zostawisz komentarz?
Planujesz podróż?
- Jeśli szukasz informacji o tym, co zwiedzić w Neapolu, zajrzyj do postu, w którym opisaliśmy najważniejsze jego zabytki: Neapol – co zobaczyć w 2 dni, a jeśli interesują Cię również okolice stolicy Kampanii – przeczytasz o nich tutaj: Okolice Neapolu – co zobaczyć
- Jeżeli szukasz informacji o innych ciekawych miejscach w Italii, zajrzyj do zakładki Włochy
- A może zastanawiasz się, które z europejskich miast wybrać na city break? Przeczytaj o Madrycie, Porto oraz o Oslo i Trondheim
- Jeśli podobają Ci się nasze posty, zapraszamy do polubienia strony Aktywnych w podróży na Facebooku oraz do śledzenia naszego profilu na Instagramie.
- Będzie nam również miło, jeśli udostępnisz ten post swoim znajomym. Możesz również zostawić komentarz pod wpisem.
Jeśli spodobał Ci się post, możesz nas wesprzeć stawiając nam wirtualną kawę. Tym sposobem wspierasz naszą twórczość.
Dodatkowo, stawiając nam kawę, masz teraz możliwość odebrania za darmo 45 dni dostępu do bogatej biblioteki audiobooków BookBeat!

