Okolice Gorlic: Park w Ropie, Zagroda Maziarska i cerkiew w Łosiu

Jesień to idealna pora roku na wycieczki w Beskidzie Niskim. Przeważają tutaj lasy liściaste, których jesienne barwy dają wspaniałe tło odwiedzanym miejscom. Żółte, złote i kolorowe liście oświetlane promieniami popołudniowego słońca powodują, że chcesz zatrzymać ten obraz na dłużej, na czas listopadowej szarości i bezśnieżnej zimy. Z końcem października aura zgotowała nam taką właśnie barwną i słoneczną ucztę w dworskim parku krajobrazowym w Ropie oraz w Zagrodzie Maziarskiej w Łosiu. Te dwa miejsca dzieli niecałe 5 km, dlatego będąc w okolicach Gorlic, warto je odwiedzić w czasie jednej wycieczki.

Okolice Gorlic – ziemiański dwór i park krajobrazowy w Ropie

Park dworski, a właściwie kompleks parkowo – dworski znajduje się w samym centrum niewielkiej Ropy. Całość kompleksu składa się z: dworu, dwóch murowanych oficyn, lamusa oraz parku krajobrazowego.

Dwór w Ropie to budynek powstały w XVI lub XVII wieku, jednak jego zręby wybudowano najprawdopodobniej już w XIV w. W tamtym czasie nad włościami łosiańsko-ropskimi panowali Gładysze i to za ich sprawą powstał budynek zwany kamieniczką, który zachował się do dzisiaj we fragmentach fundamentów i murów piwnicznych. Obiekt stopniowo powiększany przez kolejnych właścicieli został gruntownie przebudowany na pałac dopiero w XIX w. Do tego czasu spełniał bowiem funkcje dworu mieszkalno-obronnego usytuowanego na wzniesieniu.

Dwór to obiekt w stylu barokowo – klasycystycznym, murowany i parterowy.
Przed fasadą dworu, po bokach podjazdu znajdują się dwie bliźniacze oficyny, wykonane w stylu klasycystycznym. Obecnie znajdują się tu restauracja i hotel. Całość należy obecnie do prywatnego właściciela.

Korzystając z pięknej jesiennej pogody skusiliśmy się na niespieszny spacer po parku dworskim. Park w typie krajobrazowym (romantycznym) założony został po południowej stronie dworu. Znajduje się tutaj kilka ponad stuletnich drzew, potok, dwa stawy oraz kopiec ziemny ze sklepioną kamienną kolebką grotą, z której wg legendy, prowadzi podziemny tunel pod pobliską górę Chełm. Ale to nie wszystko! Znajdziesz tutaj również: stary młyn, kuźnię, winnicę karpacką, szlak kapliczek karpackich, ogromne drewniane szachy, a także zagrodę pawi, bażantów czy królików.

Dwór w Ropie – jak dojechać?

Jadąc zarówno z Nowego Sącza, jak i z pobliskich Gorlic, należy poruszać się drogą krajową nr 28 w kierunku Grybowa. W Ropie na wysokości stacji benzynowej Orlen, skręć odpowiednio w prawo (jadąc z Nowego Sączą) lub ostro w lewo (podróżując z Gorlic) na Wysowę-Zdrój. Kompleks znajduje się ok. 700 m dalej po prawej stronie drogi. Przed oficyną, w której mieści się restauracja znajdziesz parking.

Jak wspomnieliśmy wcześniej Gościniec Dworski w Ropie oferuje miejsca noclegowe. Będzie nam miło, jeśli rezerwując pokój, skorzystasz z powyższego linka afiliacyjnego – Ty zapłacisz tyle samo, a Booking.com podzieli się z nami swoją prowizją. Przeznaczymy ją na utrzymanie bloga (m.in. domena, serwer) oraz tworzenie nowych bezpłatnych treści. Z góry dziękujemy za pomoc w rozwoju bloga!

Okolice Gorlic – Zagroda Maziarska w Łosiu

Odwiedzając Ropę, warto zajrzeć do, położonej niecałe 5 km dalej w kierunku poludniowo-wschodnim, wsi o nazwie Łosie. Co ciekawe, w tym przypadku Łosie to rzeczownik nijaki w liczbie pojedynczej, dlatego nazwę wsi odmienia się rzeczownikowo, podobnie jak np. Międzylesie.

W Łosiu zaparkuj auto na parkingu pod cmentarzem – jadąc z Ropy zobaczysz go po lewej stronie za kościołem. W pierwszej kolejności skieruj swe kroki do Zagrody Maziarskiej – wejście po przeciwnej stronie drogi.

Zagroda Maziarska jest to oddział Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów i jest jedynym na świecie muzeum, którego działalność skupia się na prezentowaniu tradycyjnych form rozpowszechniania i sprzedaży produktów ropopochodnych. Pochodząca z XIX w. zagroda, stanowi fragment dawnej, zabytkowej zabudowy wsi, która słynęła niegdyś z wyrobu i handlu mazią używaną powszechnie do smarowania drewnianych osi wozów. Maziarstwo było uprawiane przez niemalże wszystkich mężczyzn we wsi Łosie, dzięki czemu stało się swego rodzaju jej znakiem rozpoznawczym.

Co ciekawe, obszar, na którym handlowali tutejsi maziarze był bardzo szeroki, obejmował bowiem całą Europę Środkowo-Wschodnią. Było tak aż do czasu wysiedlenia mieszkańców wsi w ramach akcji „Wisła” w roku 1947.

Zagroda Maziarska to niewielkie muzeum, w skład którego wchodzą: wielobudynkowa zagroda składająca się z dwóch chałup, zwanych przez Łemków chyżami (jedna z nich przeniesiona została z Bartnego), wolno stojący budynek gospodarczy (stajnia z wozownią) oraz spichlerz. Zabudowa w Łosiu różni się od innych łemkowskich wsi, ponieważ nie dominują tu tradycyjne długie zagrody jednobudynkowe, mieszczące pod jednym dachem część mieszkalną i pomieszczenia gospodarcze. W Łosiu końca XIX w. budowano bowiem wygodne domy mieszkalne i wolno stojące zabudowania gospodarcze. Wśród eksponatów zagrody znajdują się oryginalne wozy maziarskie, a wśród nich m.in. wóz Dymitra Kareła – jednego z ostatnich maziarzy z Łosia.

Bilet wstępu do Zagrody Maziarskiej w Łosiu kosztuje 4,00 zł – normalny, 2,00 zł – ulgowy. W czwartki wstęp jest bezpłatny. Skansen można zwiedzać w godz. 9-17, a w weekendy 9-15. Na zwiedzanie tej niewielkiej zagrody wystarczy zarezerwować ok. 30 min.

Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Łosiu

Po odwiedzeniu Zagrody Maziarskiej warto zobaczyć znajdującą się tuż obok greckokatolicką cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Pochodzi ona z 1810 r., natomiast w 1876 lub 1928 r. została przebudowana, dzięki czemu jej plan został zbliżony do krzyża greckiego. Jest to cerkiew łemkowska typu północno-zachodniego. Wewnątrz znajduje się polichromia z 1935 r., a najcenniejszym elementem wyposażenia cerkwi jest neobarokowy ikonostas z przełomu XVIII i XIX w. oraz barkowe ołtarze boczne. Niestety wnętrza cerkwi nie udało nam się zobaczyć.

Zarówno Zagroda Maziarska, jak i cerkiew w Łosiu leżą na Szlaku Architektury Drewnianej Małopolski.

Planujesz podróż?

Jeśli planujesz odwiedzić pobliskie Gorlice, przeczytaj nasz post: Gorlice – atrakcje | Co zobaczyć w stolicy Beskidu Niskiego w 2 dni

Zobacz też nasze posty o atrakcjach Beskidu Niskiego i o podkarpackich cerkwiach

Jeśli zaś szukasz informacji o atrakcjach Małopolski, znajdziesz je tutaj Małopolska, natomiast pozostałe wpisy z naszych wycieczek i podróży po Polsce tutaj: Polska

Jeśli podobają Ci się nasze posty, zapraszamy do polubienia strony Aktywnych w podróży na Facebooku oraz do śledzenia naszego profilu na Instagramie.